Agufié(-di-fru-penjadis)
Rosa pendulina
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier à fruits pendants, Églantier des Alpes.
Descripcioun :Agufié (o agoulencié) que trachis en mountagno dins li bos clar souto li faiard o li sapino. Se recounèis à si flour roujo, si fueio coumpausado de 7 à 11 fueioun, sènso péu e à si fru penjadis. Peréu es un di rare agoulencié qu'a ges de pougnoun, o quàsi. Lou pecou èi glandoulous (fotò) o contro dóu fru .
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 700 à 2400 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Bos clar
- Faio
- Relarg à aubret
- Prado à rousèu
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Rosa pendulina L., 1753
(= Rosa alpina L., 1753 )
Peludello
Pilosella officinarum
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Erbo-pelouso, Pelouso, Pelouseto, Erbo-dóu-gabard.
Nom en français : Piloselle.
Descripcioun :La peludello se recounèis à si fueio di proun pelouso en roseto. Coume fai de fiéu (estouloun), se pòu vèire souvènti-fes de perterro de peludello. Pèr la destria dis autro peludello fau regarda que li fiéu dounon de fueio de mai en mai pichoto que li de la rouseto de despart à flour e mesuro que s'aluenchon.
Usanço :Contro li bruladuro e pougnaduro de serp, quicha de fueio fresco e bouta en emplastre (M. Amir, 1998). S'utiliso despièi l'Age-Mejan pèr sougna li blessaduro (lucho contro l'enfecioun), amelioura la visioun, e contro li saunamen de nas (en poudro). De nouta qu'aquelo erbo fai de pouisoun qu'empacho lis autro de poussa.
Port : Erbo
Taio : 3 à 40 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pilosella
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 5 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2800 m
Aparado : Noun
Abriéu à óutobre
Liò : Tepiero seco
- Prado à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Pilosella officinarum Vaill., 1754
(= Hieracium pilosella L., 1753 )